Geen ongewenste indringers dankzij aanwezigheidsdetectoren

Of het nu gaat om het beveiligen van een privéwoning, een bedrijf of een werkruimte, een aanwezigheidsdetector is vandaag hoe dan ook een van de efficiëntste beschermings- en beveiligingsapparaten. De ontwikkelingsgeschiedenis van aanwezigheidsdetectie is nauw verbonden met die van domotica, het geheel van technische voorzieningen en applicaties die met elkaar en met het internet verbonden zijn en die als doel hebben een woning veiliger, praktischer, aangenamer en 'intelligenter' te maken. En al werd de evolutie van domotica sterk gestuurd door de vraag op de markt voor particulieren, ontpopten ook aanwezigheidsdetectoren voor bedrijven zich meer en meer tot relevante oplossingen.

Het grote aantal beschikbare technologieën en het brede prijzenaanbod leidt evenwel tot een ietwat ironische situatie: hoewel de detectoren zelf automatisch en ogenblikkelijk indringers weten te vinden, is het vinden van de geschikte detectoren veel minder evident!

Om de modellen te vinden die het best zijn afgestemd op uw behoeften, dient u in eerste instantie vertrouwd te zijn met de werkingsprincipes van aanwezigheidsdetectoren, met welke technologieën er voorhanden zijn, en met de installatiewijze van de systemen.

Wanneer u dan uw keuze maakt, kunt u enerzijds rekening houden met de te verwachten kostprijs... maar anderzijds ook met een aantal objectieve criteria.

Werking van een aanwezigheidsdetector, soorten systemen en installatie

Bewegingsdetectoren behoren tot de categorie domotica of slimme toestellen. Hun belangrijkste doel is en blijft weliswaar beveiliging, maar ze bieden gebruikers nog heel wat andere voordelen.

Los van een aantal algemene principes, wordt de werking van een detector vooral bepaald door het type technologie en door een correcte installatie van het toestel.

Werkingsprincipes

Als elektronisch bewakingssysteem is een aanwezigheidsdetector een toestel dat gemaakt is om automatisch, op basis van een aantal parameters die afhankelijk zijn van de gebruikte technologie, de aanwezigheid van een individu vast te stellen in een welbepaalde ruimte of op een welbepaalde plaats. Afhankelijk van de doelstelling, zal dat individu ofwel een legitieme gebruiker zijn, ofwel een ongewenste indringer.

Een detector zal immers vaak deel uitmaken van een anti-inbraaksysteem en in dat geval verbonden zijn met een alarmsignaal of een ander ontradingselement. Maar in een domotica-context kunnen de detectoren ook gewoon dienen om het leven van de gebruiker makkelijker te maken, bijvoorbeeld door automatisch het licht in te schakelen, een deur te openen, enz.

Ze zijn dan meestal verbonden met andere slimme of geconnecteerde toestellen binnen hetzelfde domoticanetwerk. Zo kunnen ze ook ingezet worden om o.a. een muziekinstallatie, tv-toestel, camera, alarm of om het even welk huishoudtoestel te activeren.

De gebeurtenissen die gedetecteerd worden, zijn afhankelijk van de gebruikte technologie: sommige detectoren zullen beweging detecteren, andere geluid, nog andere warmtebronnen... Maar ook de kenmerken van de plaats of zone waar ze worden gebruikt, spelen een rol.

De verschillende types aanwezigheidsdetectoren

De detectoren kunnen worden opgedeeld in verschillende typecategorieën, in functie van de gebruikte technologie, hun functionaliteit en hun gebruikscontext.

Wat de basistechnologie betreft, kunnen we een opdeling maken in twee types:

• Het kan gaan om een perimetrische detector (een of meerdere lange en smalle 'stralenbundels' die alle doorgangen van een gevel beschermen)
• of om een volumetrische detector (bescherming van een volume, dus van een specifieke kamer of ruimte).

Op basis van hun functionaliteit, kunnen we een onderscheid maken tussen zes hoofdtypes van detectoren:

• Detectoren met foto-elektrische sensor of fotocel werken met een infraroodbundel die, wanneer de stralen onderbroken worden door een beweging, het alarm doet afgaan. Ze bestaan dus uit twee elementen: een bron voor de infraroodstralen (niet waarneembaar voor het menselijk ook) en een lichtsensor. Dit type detector wordt vaak gebruikt in kleinere handelszaken.
• Infrarooddetectoren zijn in de eerste plaats warmtedetectoren: ze detecteren snelle veranderingen van de infraroodwarmte van een plaats.
• Detectoren op basis van hyperfrequentie of bivolumetrische detectoren (dual motion; warmte en beweging)kunnen infrarooddetectoren vervangen op plaatsen waar het infraroodlicht verstoord wordt, bijvoorbeeld in de buurt van warmtebronnen of aircotoestellen. Die systemen stellen aanwezigheid vast op basis van criteria zoals de omvang van het gedetecteerde object, de (kijk)hoek en de verplaatsingssnelheid.
• Radardetectoren stellen aanwezigheid vast door radiogolven (ultrasone golven) uit te zenden. Die golven volgen een vast traject. Als dat traject gewijzigd wordt, waardoor de weerkaatsing van de golven verstoord wordt, wordt het alarm geactiveerd. Het waren deze detectoren die oorspronkelijk de benaming bewegingsdetector meekregen.
• Glasbreukdetectoren dienen, zoals de naam aangeeft, om ramen te beschermen, en reageren op een impact (schok) of specifiek geluid.
• Raam-/deurdetectoren melden wanneer een raam of deur geopend wordt en werken op basis van een magnetisch veld.

Naast de verschillende technologieën kunnen we ook een onderscheid maken op basis van het type gebruik:

• Detectoren voor gebruik in binnenruimtes zijn doorgaans volumetrische detectoren, infrarooddetectoren of detectoren op basis van hyperfrequentie.
• Detectoren voor buitengebruik zijn veelal perimetrische detectoren, radardetectoren of foto-elektrische detectoren.

Tot slot zijn sommige detectoren bekabeld en communiceren andere draadloze alarmsystemen met elkaar via radiogolven en op batterijvoeding.

Installatie meestal heel eenvoudig

De installatie van bewegings- of aanwezigheidsdetectoren is doorgaans kinderspel. Uiteraard zijn draadloze detectoren nog iets makkelijker te installeren dan bekabelde detectoren, maar ook sommige draadloze melders moeten toch aangesloten worden op het stroomnet. Het is ook aan te bevelen om de detectoren te installeren in de belangrijkste ruimtes of op plaatsen waar veel mensen passeren (inkom, gangen, enz.).

Daarnaast zijn er voor de installatie nog een paar aandachtspunten afhankelijk van het type systeem:

• Sommige detectoren worden tegen het plafond bevestigd, terwijl andere tegen de muur bevestigd moeten worden;
• Als de afstand of reikwijdte van de te beveiligen zone te groot is, dan kunt u opteren voor een infraroodbarrière voor doorgangsdetectie. In dat geval worden een zender en ontvanger op elkaar afgestemd om te kunnen communiceren en is het mogelijk ongewenste betreding vast te stellen over afstanden die kunnen oplopen tot 200 meter.
• Het is van belang om aandacht te besteden aan de positionering van infrarooddetectoren: ze bevinden zich beter niet in de buurt van aircotoestellen, warmtebronnen, ramen, enz. en de omgevingstemperatuur mag niet meer dan 35°C bedragen.

Hoe uw aanwezigheidsdetector kiezen: objectieve criteria en prijzen

We zoomen even in op infraroodbewegingsdetectoren, die er voor twee toepassingen zijn: bewegingsdetectie binnenshuis en bewegingsdetectie buiten.

Hoe werken deze detectoren? Voor welk type kiest u best?

Het criterium prijs

Gezien het grote aantal verschillende technologieën op de markt, lopen de prijzen voor aanwezigheidsdetectoren sterk uiteen. Zo heb je al een eenvoudig basismodel voor zowat dertig euro maar betaal je voor een model met meer geavanceerde mogelijkheden al snel een kleine honderd euro. Maar een gebruiker zal zelden één enkele detector kopen en doorgaans meerdere ruimtes of zones willen beveiligen.

Zeker indien de detector gebruikt wordt in het kader van anti-inbraakpreventie, zal het de kostprijs van het volledige beveiligingssysteem zijn, inclusief alarmsignalen, camera's en andere accessoires, die beoordeeld dient te worden.

Ook met de installatiekosten voor een aanwezigheidsdetector dient rekening te worden gehouden, maar zoals hierboven al aangegeven, kan elke gebruiker met een minimum aan doe-het-zelfkennis dit doorgaans zelf uitvoeren, tenzij het om een erg geavanceerd model gaat.

Het is vaak wel interessant om een onderhoudscontract af te sluiten. Een detector die altijd goed heeft gewerkt maar net defect raakt op het moment dat u hem nodig hebt, zeker in het kader van inbraakpreventie, is eigenlijk weggegooid geld. Neem dit element dus ook mee in de beoordeling van de kostprijs.

Meer weten: de prijs van een beveiligingssysteem

Andere criteria bij de keuze van aanwezigheidsdetectoren

Er zijn nog diverse andere criteria dan de prijs die u in de richting van een bepaalde detector kunnen duwen:

• De kijkhoek (de zone die beveiligd wordt door de detector)
• De reikwijdte van het signaal (doorgaans tussen 3 à 12 meter, maar kan oplopen tot 24 meter) en het aantal detectiebundels
• De voedingsbron en de autonomie (vaak uitgedrukt in jaren)
• Bij detectoren voor buitengebruik de mate waarin ze bestand zijn tegen de weersomstandigheden of tegen vandalisme
• De mogelijkheid om automatisch foto's te nemen indien er een gebeurtenis wordt gedetecteerd
• De mogelijkheid om huisdieren te negeren (vaak ook 'huisdiervriendelijke detectoren' genoemd), zodat er niet telkens een vals alarm is wanneer een hond of kat zich in het kijkveld van de detector begeeft
• De aanwezigheid van een pulsteller, die toelaat om te bepalen hoeveel keer een impuls gegeven moet worden alvorens het alarm in werking treedt Dit kan nuttig zijn in omgevingen met veel beweging.
• Automatische uitschakeling na het verzenden van een radiosignaal (communicatie met de centrale), zodat de batterij gespaard wordt. De detectoren reactiveren zichzelf vervolgens enkele minuten na de laatste detectie.

Veelal is het de nauwkeurigheid van een detector en de mate waarin hij in staat is een onderscheid te maken tussen 'legitieme' gebeurtenissen of gebruikers en ongewenste gebeurtenissen of indringers die het prijsverschil zullen verklaren tussen twee verschillende modellen. Een detector moet immers maximaal in staat zijn een onderscheid te maken tussen gebruikers of gewenste bezoekers enerzijds en huisdieren of indringers anderzijds.

Als u concrete prijsinformatie wilt voor een bepaalde detector of een bepaald systeem, aarzel dan zeker niet om gratis en vrijblijvend een offerteaanvraag voor aanwezigheidsdetectoren in te vullen.