Vrijstelling brandverzekering: hoe werkt de franchise bij schade?

De brandverzekering is een essentiële polis die financiële bescherming biedt tegen catastrofale schade aan uw gebouwen en inboedel.

Echter, in bijna alle gevallen past de verzekeraar een vrijstelling (franchise) toe, wat het gedeelte van de schade is dat u als verzekerde zelf dient te dragen.

Het begrijpen van deze vrijstelling – de toepassing, de hoogte en hoe u deze beïnvloedt – is cruciaal voor het beheer van uw risico en het optimaliseren van uw verzekeringspremie in de Belgische context. 🔥

Wat is de vrijstelling (franchise) precies?

De vrijstelling is de financiële drempel bij een schadegeval. Het is het bedrag dat u zelf moet betalen voordat de verzekeraar de rest van de gedekte schadevergoeding uitkeert.

De financiële drempel bij schadegeval

Stel, uw vrijstelling is € 300. Als een kleine waterlek schade veroorzaakt ter waarde van € 2.000, betaalt u de eerste € 300 en vergoedt de verzekeraar de resterende € 1.700.

Het doel van de vrijstelling is tweeledig:

• Kostenbeheersing: Het ontlast de verzekeraar van het behandelen van zeer kleine schadegevallen, waardoor de administratieve kosten voor iedereen lager blijven.
• Gedragsbeïnvloeding: Het moedigt de verzekerde aan om voorzichtiger te zijn en kleine schades preventief aan te pakken.

De geïndexeerde vrijstelling: de belgische standaard

In België is de standaardvrijstelling in de brandverzekering voor woningen en kleine bedrijven meestal geïndexeerd.

Dit betekent dat het bedrag van de vrijstelling niet vaststaat, maar jaarlijks wordt aangepast aan de bouwkostenindex (de ABEX-index). 📈

• De verzekeringsmaatschappijen gebruiken de ABEX-index om zowel de verzekerde waarde van uw gebouw (om onderverzekering te voorkomen) als de hoogte van de vrijstelling te indexeren.
• Praktische impact: Dit zorgt ervoor dat het bedrag van de vrijstelling reëel blijft ten opzichte van de werkelijke herstelkosten. U moet altijd de actuele, geïndexeerde waarde van uw vrijstelling controleren op uw meest recente verzekeringspolis.

Wanneer betaalt u de vrijstelling? 💸

De vrijstelling is van toepassing op bijna alle materiële schadeclaims die onder de brandverzekering vallen , maar er zijn belangrijke uitzonderingen en nuances.

Vrijstelling in de praktijk: toepassingsgevallen

U betaalt de vrijstelling bij schade veroorzaakt door de meest voorkomende risico's, zoals:

• Schade door brand en rook.
• Schade door storm, hagel en natuurrampen.
• Schade door water (lekkages, gesprongen leidingen).
• Schade door inbraak en vandalisme.

Belangrijke uitzonderingen (vrijstelling vervalt):

In sommige gevallen kan de vrijstelling vervallen, afhankelijk van uw polis en de Belgische wetgeving:

• Rampenfonds: Bij schade erkend als "natuurramp" door de overheid (bijvoorbeeld zware overstromingen), kan de vrijstelling worden toegepast, maar de vergoeding valt onder de wettelijke garantie.
• Derdenaansprakelijkheid: Als de schade volledig te wijten is aan een derde partij (bijvoorbeeld uw buurman), dan wordt de vrijstelling niet toegepast. Uw verzekeraar zal de volledige schade aan u uitkeren en de betaalde vrijstelling terugvorderen bij de verzekeraar van de aansprakelijke partij. ✅
• Sommige bijstandsgaranties: Kleine bijstandsinterventies (zoals slotenmakerij na verlies van sleutels) vallen vaak buiten de scope van de vrijstelling.

Volledige vrijstelling versus gedeeltelijke vrijstelling

De omvang van de schade bepaalt of u de volledige vrijstelling betaalt:

• Schade < Vrijstelling: Als de totale schade lager is dan het bedrag van de vrijstelling (bijvoorbeeld schade € 250, vrijstelling € 300), dan is er geen tussenkomst van de verzekeraar en betaalt u de volledige schade zelf.
• Schade > Vrijstelling: De verzekeraar betaalt het bedrag boven de vrijstelling. Dit is de meest voorkomende situatie.

De impact van de keuze op uw premie 💰

De vrijstelling is een van de weinige elementen  in uw brandverzekering die u actief kunt gebruiken om uw jaarlijkse premie te beïnvloeden.

De relatie tussen de vrijstelling en de verzekeringspremie

Er is een directe en omgekeerde relatie tussen de hoogte van de vrijstelling en de jaarlijkse premie:

• Kiezen voor een Hogere Vrijstelling: Als u akkoord gaat met een hogere financiële drempel (u draagt meer risico), beloont de verzekeraar u met een lagere jaarlijkse premie. Dit is een goede strategie voor bedrijven of eigenaars die voldoende financiële reserves hebben om kleine, voorspelbare schades zelf te dekken.
• Kiezen voor een Lagere Vrijstelling of Nul: Als u een lagere of zelfs geen vrijstelling wenst, draagt de verzekeraar meer risico, en de jaarlijkse premie zal hoger zijn. Dit is geschikt voor huurders of ondernemingen met een beperktere cashflow, die geen onverwachte uitgaven willen riskeren.

Uw keuze moet dus altijd een afweging zijn tussen de besparing op de premie en uw vermogen om een onverwachte schade zelf op te vangen.

De verschillende types vrijstellingen

Hoewel de geïndexeerde vrijstelling de norm is, kunnen polissen soms andere systemen hanteren:

• Vaste vrijstelling: Een vast bedrag in euro dat niet geïndexeerd wordt. Dit is zeldzaam in de hedendaagse brandverzekeringen.
• Engelse Vrijstelling (Drempelvrijstelling): Als de schade boven het bedrag van de vrijstelling uitkomt, betaalt de verzekeraar de volledige schade (inclusief het bedrag van de vrijstelling). Dit systeem wordt minder vaak gebruikt.
• Amerikaanse Vrijstelling (Reguliere Vrijstelling): Dit is het meest gebruikte systeem in België, waarbij de verzekeraar de schade vergoedt min het bedrag van de vrijstelling.

Controleer altijd in uw polis welke methode de verzekeraar hanteert. 🧐

De vrijstelling als onderdeel van risicobeheer ✅

De vrijstelling (franchise) is een essentieel en onvermijdelijk onderdeel van uw brandverzekering.

Het functioneert als een instrument voor risicobeheer dat u in staat stelt de kosten van uw polis te beheersen.

Door de Belgische geïndexeerde vrijstelling te begrijpen, kunt u voorkomen dat u bij een schadegeval voor verrassingen komt te staan.

Kies de hoogte van de vrijstelling niet willekeurig.

Maak een bewuste keuze op basis van uw financiële draagkracht. Een slimme keuze maximaliseert uw premiebesparing en zorgt ervoor dat de verzekering zijn doel dient: u beschermen tegen grote, onverwachte financiële tegenslagen, zonder onnodig veel te betalen voor kleine schades die u zelf kunt herstellen.