Professionele schoonmaak in de zorg: Essentieel voor patiëntveiligheid

In de zorgsector is professionele schoonmaak geen gewone facilitaire dienst, maar een fundamentele medische noodzaak, waarbij "hygiëne" de ononderbroken basis vormt voor patiëntveiligheid.

De dagelijkse strijd tegen ziekenhuisinfecties (ook wel zorginfecties genoemd) vereist gespecialiseerde kennis, rigide protocollen, en perfect opgeleid personeel, daar fouten in reiniging en desinfectie levens kunnen kosten en leiden tot extreem hoge kosten voor de zorginstelling.

Dit diepgaande artikel ontleedt waarom standaard schoonmaak ontoereikend is en hoe u als verantwoordelijke van een zorginstelling de juiste, gecertificeerde partner kiest om de hoogste standaarden van hygiëne te garanderen.

🔬 Schoonmaak of hygiëne: Het cruciale verschil in de zorgsector

Het misverstand dat alle schoonmaak hetzelfde is, kan in een zorginstelling catastrofale gevolgen hebben.

Het verschil tussen schoonmaak en hygiëne  is het verschil tussen het verwijderen van zichtbaar vuil en het elimineren van microbiologisch gevaar.

De dreiging van ziekenhuisinfecties (Zorginfecties)

Ziekenhuisinfecties, infecties die patiënten oplopen tijdens hun verblijf of behandeling in een zorginstelling, vormen een van de grootste bedreigingen voor de patiëntveiligheid.

Resistentie tegen antibiotica (zoals MRSA) maakt deze zorginfecties complex en duur om te behandelen.

De omgeving, inclusief vloeren, oppervlakken en medische apparatuur, speelt een cruciale rol in de verspreiding ervan.

• Oppervlakten als overdragers: Virussen en bacteriën kunnen uren tot dagen overleven op oppervlakken. Een gebrekkige reiniging transformeert een zorginstelling in een overdrachtskanaal.
• Kruisbesmetting: Dit is het grootste risico. Het onjuist verplaatsen van schoonmaakmateriaal of het gebruik van de verkeerde doek kan bacteriën van een patiëntenkamer naar een operatiekamer verspreiden.

Alleen een professionele schoonmaak  gebaseerd op een wetenschappelijk onderbouwd protocol kan dit risico minimaliseren.

🔑 Het vlekkeloos protocol: Specialistische reinigingstechnieken

Een standaard schoonmaakbedrijf is niet uitgerust om de complexiteit en de risico's van de zorgsector te beheren. Specialistische reiniging vereist strikte protocollen.

1. De twee-fasen benadering: Reiniging en desinfectie

Een professioneel protocol in de zorgsector bestaat uit twee stappen:

• Reiniging (Verwijderen van vuil): Eerst moet al het organische materiaal (vuil, stof, bloed, etc.) grondig worden verwijderd. Zonder deze stap is de daaropvolgende desinfectie nutteloos.
• Desinfectie (Doden van micro-organismen): Pas nadat het oppervlak schoon is, worden de juiste desinfectiemiddelen gebruikt om de resterende micro-organismen te doden. De concentratie en inwerktijd zijn hierbij cruciaal en moeten nauwkeurig worden gevolgd.

2. De zones en kleurcodering tegen kruisbesmetting

Om kruisbesmetting te voorkomen, wordt gewerkt met strikte zonering en kleurcodering. Dit is een vitaal onderdeel van elk protocol in een ziekenhuis :

• Rood: Hoge risicozones (toiletten, urinoirs).
• Geel: Sanitaire zones (wastafels, douches).
• Blauw: Algemene zones (bureaus, wachtkamers, gangen).
• Groen: Keuken en bar.

Schoonmaakdoeken, moppen en materialen mogen nooit van de ene zone naar de andere worden verplaatst zonder vervanging. Het gespecialiseerde personeel van de professionele schoonmaak partner is continu getraind in deze rigide methode.

3. High-touch oppervlakken en einddesinfectie

Het protocol richt zich intensief op zogenaamde 'high-touch' oppervlakken (deurklinken, lichtschakelaars, bedrails) en vereist een einddesinfectie van een patiëntenkamer na ontslag. Dit is een diepgaande specialistische reiniging die garandeert dat de nieuwe patiënt in een steriele omgeving terechtkomt.

⚖️ Compliance en verantwoordelijkheid: De juridische kant

De verantwoordelijkheid voor patiëntveiligheid ligt bij de directie van de zorginstelling. Naleving van nationale en Europese hygiëne-eisen (vaak gebaseerd op of in lijn met de WIP-richtlijnen of vergelijkbare kwaliteitsnormen) is niet optioneel.

De rol van de Zorginstelling

De zorginstelling moet:

• Een degelijk hygiëne- en schoonmaakprotocol implementeren en documenteren.
• De kwaliteit van de uitgevoerde schoonmaakdiensten periodiek controleren via audits en ATP-metingen (voor microbiologische hygiëne).
• Zorgen voor voortdurende communicatie tussen het medische personeel en het schoonmaakteam.

Kosten en aansprakelijkheid

Indien een ziekenhuisinfectie te herleiden is tot een gebrek aan professionele schoonmaak of een schending van het protocol, kan de zorginstelling aansprakelijk worden gesteld. Dit brengt niet alleen reputatieschade met zich mee, maar ook aanzienlijke juridische en financiële kosten. Een gecertificeerd schoonmaakbedrijf fungeert hierdoor als een cruciaal schild.

Daarnaast zijn de kosten voor de behandeling van zorginfecties enorm; elke voorkomen infectie is een aanzienlijke financiële besparing voor het ziekenhuis en de maatschappij.

🧑‍⚕️ Het belang van gespecialiseerd personeel

In de zorgsector kan het schoonmaakpersoneel niet langer als ongeschoold worden beschouwd. Ze zijn hygiëne-professionals en een verlengstuk van het medische team.

Opleiding en certificering

Personeel dat specialistische reiniging in een ziekenhuis uitvoert, moet grondig getraind zijn in:

• Het herkennen van gevaren en het correct omgaan met biologisch afval.
• Het strikte gebruik van de protocollen en reinigingsmiddelen (bijv. de juiste verdunning en contacttijd van desinfectiemiddelen).
• Communicatie met patiënten en medisch personeel, waarbij discretie en respect voor de patiëntveiligheid centraal staan.

Integratie en samenwerking

De professionele schoonmaak partner moet naadloos integreren in de dagelijkse werking van de zorginstelling. Flexibiliteit, discretie en het vermogen om snel te reageren op incidenten (zoals morsingen of calamiteiten) zijn essentiële diensten.

Een specialistische reiniging partner biedt niet alleen mankracht, maar ook een kwaliteitsborgingssysteem dat de uitgevoerde schoonmaak meetbaar en controleerbaar maakt, via gedetailleerde logboeken en rapporten.

🚀 Kiezen voor de beste partner voor patiëntveiligheid

De professionele schoonmaak in de zorgsector vereist een niveau van precisie en protocol dat ver boven de standaard uitstijgt. Het is een directe investering in het verminderen van ziekenhuisinfecties, het waarborgen van patiëntveiligheid, en het beschermen van de reputatie en financiële gezondheid van uw zorginstelling.

Het selecteren van een schoonmaakbedrijf moet gebaseerd zijn op certificering, bewezen ervaring in specialistische reiniging, en de capaciteit om een vlekkeloos protocol te implementeren en te onderhouden, waardoor kruisbesmetting effectief wordt uitgesloten.

Kies niet zomaar voor een leverancier; kies voor een partner die de last van de hygiëne-compliance van uw schouders neemt en u de zekerheid biedt dat u de beste zorgomgeving creëert.